نرم افزار آزاد چیست ؟

نرم افزار آزاد چیست ؟

نرم افزار آزاد چیست و تعریف آن؟

از آنجایی که در زبان انگلیسی کلمه Free دو معنی دارد ، یکی به معنی آزاد و دیگری رایگان می باشد، در نتیجه در نرم افزار آزاد ، موضوع اصلی آزادی عمل در استفاده کاربر از نرم افزار است نه صرفا قیمت و یا رایگان بودن آن.

در اینجا کلمه آزاد اشاره ای به قیمت ندارد ، فقط اشاره به آزادی در برنامه دارد. آزادی و حق در کپی رایت و توزیع کردن نرم افزار با دیگران می باشد. آزادی برای ایجاد تغییرات در نرم افزار و قادر بودن به خواندن کدهای آن.

Free Software نرم افزاری است که تحت 4 شرط اصلی عرضه می گردد، زمانی که این 4 شرط برقرار باشد یعنی شما به عنوان کاربر به تمام رفتار نرم افزار کنترل دارید.

شرایط نرم افزار آزاد چیست ؟

لازم به ذکر است که اگر نرم افزاری موارد ذکر شده در زیر را داشته باشد ، میتوان به آن  نرم افزار آزاد گفت.

شرط های گفته شده عبارتند از :

 آزادی اجرا 

کاربر باید بتواند بدون پذیرفتن هیچ گونه شرط خاصی و بدون داشتن محدودیت جغرافیایی با هر هدفی که دارد، نرم افزار را اجرا کند.در واقع می توان گفت که در نرم افزار آزاد چیزی به نام تحریم وجود ندارد.

 آزادی تغییر

کاربر باید قادر باشد از نحوه عملکرد نرم افزار آگاهی پیدا کرده و بتواند آن را طبق نیاز و خواسته خود تغییر دهد. برای این کار کاربر باید توانایی مشاهده و مطالعه کدهای برنامه را داشته ، و در صورت نیاز تغییرات را اعمال نماید.

 آزادی انتشار

  باید این اجازه و توانایی را که کاربر بدون هیچگونه محدودیتی یک نسخه از نرم افزار را به دیگران ارسال کند، بدهد.

 آزادی توزیع

باید بدون ایجاد هیچگونه محدودیتی به کاربر این اجازه را بدهد که اگر تغییراتی، بر حسب نیاز و دلخواه خود در نرم افزار ایجاد کرده، با دیگران به اشتراک بگذارد.

برخی از نرم افزار های آزاد

• زبان های برنامه نویسی مانند : پایتون، پی اچ پی
• مرورگر وب مانند : کروم و فایرفاکس
• ویرایشگرهای متن : نت پد ++ ، ویم
• لینوکس
• برنامه های پخش کننده صدا و تصویر: وی ال سی مدیا پلیر

توضیحی مختصر در مورد انواع آزادی ها :

اکنون می خواهیم توضیحی مختصر در مورد انواع آزادی های این برنامه ها که در بالا اشاره نمودیم ، بدهیم.

برای مثال فرض کنید شما می خواهید مرورگر کروم را در سیستم خود و در هر کجای دنیا که هستید نصب کنید که به آن آزادی اجرا میگویند. سپس می خواهید سورس کدهای برنامه را ببینید که به آن آزادی تغییر می گویند. اگر خواستید آن برنامه را برای شخص دیگر ارسال کنید، می توانید بدون قانون کپی رایت این کار را انجام دهید که به این کار آزادی انتشار گویند و در آخر باید بگویم زمانی که نسخه تغییر داده شده، برای دیگران ارسال میگردد ، به آن آزادی توزیع گویند.

تفاوت نرم افزار Open source و Free Software چیست؟

نرم افزار آزاد با برنامه های متن باز یا همان (Open Source) تفاوت دارد.کلمه (متن باز) به هیچ وجه به معنی آزاد نیست. سافت وار میتواند متن باز باشد اما آزاد نباشد و یا میتواند متن باز نباشد اما آزاد باشد. برنامه متن باز باید شامل کد منبع باشد، دقیقا مانند کدی که از آن کامپایل می شود در اختیار دیگران قرار گیرد.

معرفی نرم افزار آزاد : Note pad++

نت پد ++ یک نرم افزاری و متن باز می باشد که به منظور ویرایش متن، مورد استفاده قرار می گیرد و در سیستم عامل ویندوز استفاده می شود.

این نرم افزار از زبان های برنامه نویسی مانند : Html، C#،C++ و … پشتیبانی می کند.

معرفی نرم افزار آزاد گنو :

یک نوع نرم افزار برای سیستم عامل گنو است. گنو امکان آزاد بودن و محدود نبودن توسط تولیدکنندگان نرم‌افزار را فراهم کرده است. همه برنامه ‌نویسان اجازه دسترسی به کدهای پروژه گنو را دارند. بیشتر پروژه گنو در مورد نرم افزار است اما شامل مسائل سیاسی و اجتماعی نیز می باشد.

توضیحی مختصر در مورد قانون کپی لفت :

حالا که صحبت از کپی لفت به میان آمد لازم دانستم که توضیحی مختصر درباره آن بدهم. قانون کپی رایت یعنی حق نشر را برای منتشر کننده اثر محفوظ می دارد. این کار باعث می شود تا دیگران نتوانند آن را کپی کرده و یا تغییر دهند که در آخر منجر به تکمیل نشدن آن اثر می گردد زیرا کسی نمیتواند به عنوان مثال ایرادها و یا نواقص آن اثر را تغییر داده و یا تصحیح نماید.

 قانون کپی لفت :

قانون کپی لفت دقیقا برعکس قانون کپی رایت است. یعنی اجازه حق نشر و ایجاد تغییر اثر را به همه می دهد. کپی لفت عمومی گنو : مهم ترین  مجوز کپی‌لفت در حوزه نرم‌افزاری است که در آن اجازه استفاده آزاد و رایگان از نرم‌افزار و کد منبع آن برای عموم داده شده است. و شایان ذکر است که این آزادی را هیچ کس نمی تواند از کسی صلب کند

پروانه نرم افزار آزاد چیست ؟

 یک نوع پروانه می باشد که با آن روش انتشار این نرم افزار ها تعیین می شود. لازم نیست که آن برنامه حتما مجوز کپی لفت را داشته باشد.

.

معروف‌ترین لایسنس ها یا پروانه‌های نرم‌افزار آزاد چیست :

• پروانه آپاچی
• پروانه همگانی موزیلا
• پروانه LGPL ( کپی لفت)
• پروانه BSD

روز آزادی نرم افزار :

روز آزادی نرم افزار و یا به اصطلاح Software Freedom Day جشنی است که هر سال در سراسر جهان در ارتباط با این نرم اقزار ها برگزار می گردد. در این روز بخصوص تلاش می کنند تا اطلاعات مردم را نسبت به این مورد افزایش داده و آن را برای همگان معرفی نمایند تا روز به روز طرفدارهای این نوع برنامه بیشتر شود.

حامی اصلی این جشن ، حامی توزیع گنو/ لینوکس اوبونتو است.